معافیت تحصیلی

همانگونه که می دانید در کشور ما با توجه به قانون، پسر ها از سن 18 سالگی مشمول سربازی می شوند. اما با توجه به اهمیت و جایگاه فراگیری علم و تحصیل، افراد مذکر از سن 18 سالگی به بعد در صورت ادامه تحصیل، از معافیت تحصیلی نظام وظیفه برخوردار هستند.

معافیت تحصیلی برای مشمولان داخل و خارج از کشور دارای شرایط و قوانین خاصی است. در این مقاله به شرایط معافیت تحصیلی در مقاطع مختلف خواهیم پرداخت و علاوه بر معافیت تحصیلی طلاب، معافیت تحصیلی دانشجویی و … پاسخ سوالات زیر را به شما خواهیم داد.

معافیت تحصیلی شامل حال چه کسانی می شود؟

دانش آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و یا مورد تایید، دانشجویان دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تایید وزارتخانه های علوم بهداشت و وزارت علوم و همچنین طلاب حوزه های علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت می رسند تا زمانی که به تحصیلات خود ادامه می دهند از اعزام به خدمت دوره ضرورت سربازی معاف می باشند.

معافیت تحصیلی جز معافیت های موقت حدمت سربازی می باشد. فرد در صورت اتمام تحصیل مشمول نظام وظیفه می باشد و باید وضعیت خود را نسبت به نظام وظیفه مشخص کند.

حداکثر مدت معافیت تحصیلی چقدر است؟

حداکثر مدت زمان معافیت تحصیلی در مقاطع مختلف متفاوت می باشد. معافیت تحصیلی برای دانش آموزان تا سن 20 سال تمام است. یعنی فرد دانش آموز تا قبل از سن 20 سالگی فرصت دارد تحصیلات خود را در آموزش و پروش به پایان برساند و مدرک دیپلم را اخذ نماید. معافیت تحصیلی در وزارت علوم و وزارت بهداشت نیز در هر مقطع متفاوت می باشد.

معافیت تحصیلی در مقاطع دانشگاهی به شرح زیر است:

سنوات معافیت تحصیلی (مدت معافیت تحصیلی با توجه به مقاطع تحصیلی)

• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقطع کاردانی دو نیم سال.
• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقاطع کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته سه سال.
• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقطع کارشناسی پیوسته پنج سال.
• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد پیوسته شش سال.
• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقطع دکترای پزشکی پیوسته ده سال.
• مهلت استفاده معافیت تحصیلی در مقطع دکتری تخصصی شش سال.

با تماس با شماره 70703025 021 از شرایط معافیت و کسری خدمت نظام وظیفه مطلع شوید. شاید شما هم شرایط معافیت داشته باشید.

معافیت تحصیلی دانش آموزی

به فرد ذکور ایرانی که پس از ورود به سن 19 سالگی (18 سالگی تمام) به صورت حضوری و پیوسته به تحصیل اشتغال داشته باشد دانش آموز مشمول اطلاق می گردد. کلیه دانش آموزان در زمان تحصیل از خدمت سربازی موقتا معاف هستند.

بنابر قانون از پایان فارغ التحصیل شدن در مقطع متوسطه در داخل کشور دیگر مجاز به تحصيل در دانشگاه هاي خارج از كشور در مقطع کارشناسی نخواهید بود.

فرایند اخذ معافیت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی

• از اول ماه ورود به 19 سالگی ارائه درخواست معافیت تحصیلی به مراکز خدمات الکترونیک پلیس +10.
• صدور معافیت تحصیلی دانش آموزان از طریق مراکز پلیس+10 با سقف سنوات تحصیلی حداکثر تا 20 سالگی تمام.
• ارائه معافیت تحصیلی به واحد آموزشی.

شرایط معافیت تحصیلی دانش آموزان برای کنکور 1401

توجه به قوانین نظام وظیفه برای مشمولان ذکوری که می خواهند در آزمون سراسری کنکور شرکت کنند بسیار مهم است.

در همین رابطه سردار تقی مهری رییس سازمان وظیفه عمومی گفت:

غیبت سربازی مانع تحصیل در دوره دانشگاهی است و شرکت در آزمون های سراسری مانند کنکور دلیلی بر مجوز ادامه تحصیل نیست.

مشمولان غایب در صورت قبولی در آزمون کنکور نمی توانند در دانشگاه ثبت نام کنند و به ادامه تحصیل بپردازند.

سردار تقی مهری در ادامه گفت: مشولانی که در سال مشمولیت در ماه های خرداد، تیر و شهریور سال 1400 فارغ التحصیل شده باشند می توانند تا پایان شهریور سال 1401 از مهلت معافیت تحصیلی استفاده نمایند.

مشولان توجه داشته باشند این تسهیلات برای آن دسته از مشمولانی است که در 18 سالگی فارغ التحصیل شده باشند.

مشمولانی که در 17 سالگی فارغ التحصیل دیپلم یا پیش دانشگاهی باشند شامل این تصحیلات نمی شوند و بعد از رسیدن به سن 18 سالگی فقط شش ماه مهلت معرفی دارند.

این مشمولان باید قبل از مهلت معین، وضعیت نظام وظیفه خود را از طریق پلیس +10 مشخص کنند تا وارد غیبت سربازی نشوند.

معافیت تحصیلی دانشجویی

هر دانشجو در هر مقطع فقط برای یک مرتبه می تواند انصراف دهد و در رشته ای دیگر به ادامه تحصیل بپردازد. برای ادامه تحصیل پس از انصراف نباید بیش از یک سال زمان بگذرد. در صورتی که دانشجو از دانشگاه اخراج شود نمی تواند ادامه تحصیل دهد.

دانشجو باید به این نکته توجه کند سقف سنوات قانونی در هر مقطع مشخص است و در صورتی که در سنوات ارفاقی قرار بگیرد نمی تواند انصراف دهد و در رشته ای دیگر به ادامه تحصیل بپردازد. هر دانشجوی پسر در صورت دارا بودن معافیت موقت تحصیلی فقط می تواند هر مقطع را در یک دوره طی نماید.

درخواست معافیت تحصیلی دانشجویی

دانشگاه ها موطف هستند در ابتدای سال تحصیلی وضعیت نظام وظیفه دانشجویان مشمول را بررسی کنند و وضعیت ایشان را به سازمان نظام وظیفه گزارش دهند. به همین دلیل هنگام ثبت نام دانشجویان در هر مقطع، باید دانشجویان را جهت رسیدگی به وضعیت نظام وظیفه به پلیس + 10 ارجاع دهند.

دانشجوبان موظف هستند وضعیت معافیت تحصیلیشان از نظر مدت سنوات تحصیلی را پس از بررسی توسط پلیس +10 به دانشگاهشان تحویل دهند.

تمدید معافیت تحصیلی دانشجویی

همانگونه که گفتیم دانشجویان برای هر مقطع تحصیلی سنوات تحصیلی مشخصی دارند. منظور از سنوات تحصیلی همان مدت زمان مجازی است که دانشجو باید درسش را در آن مقطع تمام کند. چناچه دانشجو نتواند در مدت تعیین شده تحصیلاتش را به پایان برساند، در صورت گرفتن تاییدیه از دانشگاه می تواند مدت سنوات تحصیلی خود را تمدید کند.

• با گرفتن کد سخا نظام وظیفه، می توانید از مدت سنوات تحصیلی باقیمانده خود آگاه شوید.

معافیت تحصیلی دانشجویان انصرافی یا اخراج شده (لغو معافیت تحصیلی)

دانش آموزان و طلاب علوم دینی مشمول در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل باید برای خدمت سربازی خود را معرفی نمایند. مقامات مسئول نیز موظف هستند اسامی این این مشمولین را با ذکر مشخصات کامل و نشانی در رشته تحصیلی به صورت انفرادی به نظام وظیفه ارائه دهند.

مهلت معرفی مشمولین حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج یا فراغت از تحصیل می باشد. در صورتی که فرد نتواند در مدت سنوات ارفاقی نیز تحصیل خود در آن مقطع را به پایان برساند دیگر نمی تواند به تحصیل ادامه دهد مگر آنکه وضعیت نظام وظیفه خود را مشخص کند.

معافیت تحصیلی طلاب

طلاب علوم دینی که قبل از رسیدن به سن مشمولیت و یا اعزام هم طبقه خود طبق ضوابط مرکز مدیریت حوزه های علمیه یا نمایندگان رسمی آن و یا با مجوز رسمی شورای عالی حوزه های علمیه در شهرستان ها به تحصیل اشتغال مشغول باشند، در مدت تحصیل می توانند از مزایای گفته شده برای معافیت تحصیلی استفاده نمایند.

معافیت تحصیلی مشمولان دیپلمه که دوره سطح و یا حداقل 6 سال دوره خارج گذرانده باشند نیز به ترتیب همانند مشمولان لیسانس و دکتر خواهند بود. چنانچه بدون دیپلم دوره های مذکور را گذرانده باشند همانند مشمولان فوق دیپلم و فوق لیسانس می باشند. در هر صورت طلابی که به درجه اجتهاد نایل گردند همانند مشمولین دکترا می باشند.

معافیت تحصیلی خارج از کشور

فرزندان ایرانیان مقیم خارج از کشور فقط چنانچه هنگام ورود به سن مشمولیت در مدارس ایرانی آن کشور یا مدارس خارجی مورد تایید وزارت آموزش و پرورش به تحصیل اشتغال داشته باشند، باید حداکثر ظرف مدت 6ماه پس از ورود به سن مشمولیت با مراجعه به نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران در کشور مربوط نسبت به اخذ معافیت تحصیلی خارج از کشور اقدام نموده و تا 20 سالگی مجاز به تحصیل در مقطع متوسط می باشند.

شرایط مشمولان برای خروج از کشور جهت ادامه تحصیل

• مشمولان برای خروج از کشور باید فاقد غیبت باشند و دارای معافیت تحصیلی بوده و وضعیت تحصیلی مشخصی داشته باشند.
• در صورتی که فرد مشمول از دانشگاه اخراج شود نمی تواند برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود.
• فرد جهت ادامه تحصیل در خارج از کشور باید وثیقه مورد نظر نظام وظیفه را تامین نمایند.
• مشمولان جهت دادامه تحصیل در خارج از کشور و برخورداری از معافیت تحصیلی باید در دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم یا وزارت بهداشت به ادامه تحصیل بپردازند.

مدت زمان معرفی به نظام وظیفه بعد از فارغ التحصیلی

هر دانش آموز یا دانشجو در صورت اتمام تحصیل در مدت یک سال فرصت دارد خود را به نظام وظیفه معرفی نماید. در این بازه یک ساله فرد مشمول فرصت دارد جهت ادامه تحصیل ذر مقاطع بالاتر اقدام کند.

به عنوان مشمول نمی تواند پس از اخذ مدرک لیسانس، مجددا برای اخذ لیسانس در رشته دیگری تحصیل کند. پس از پایان فرصت یک ساله، در صورتی که مشمول نتوانسته باشد پذیرش برای ادامه تحصیل بگیرد باید به برای خدمت سربازی اقدام کند.

تحصیل همزمان در دو رشته

همانگونه که گفته شد، مشمولان در طول مدت تحصیل دارای معافیت تحصیلی می باشند. یکی از سوالاتی که معمولا ذهن دانشجویان را به خود مشغول کرده این است که که آیا می توانند با یک معافیت تحصیلی همزمان در دو رشته تحصیل کرد؟

در پاسخ باید بگوییم بر اساس قوانین، سنوات تحصیلی در هر مقطع مشخص است. فرد دانشجو می تواند به طور همزمان در دو رشته تحصیل کند، اما مشروط بر اینکه این تحصیل همزمان در طول مدت سنوات تحصیلی مجاز در آن مقطع تحصیلی باشد.

معافیت تحصیلی سربازان فراری

همانطور که می دانید سربازان فراری از برخی تسهیلات اجتمعاعی محروم هستند. طبق قانون اگر فردی به خدمت سربازی برود و پس از مدتی و بنا بر دلایلی از ادامه خدمت سربازی منصرف شود و دیگر حاضر به انجام ادامه خدمت سربازی نشود، سربازان فراری محسوب می شود.

این افراد در صورتی که خود را به یگان مربوطه معرفی نکنند، مورد پیگرد قانونی قرار می گیرند. سربازان فراری نمی توانند به تحصیل بپردازند چون وظعیت خدمت سربازیشان مشخص نیست. به بیان ساده تر معافیت تحصیلی سربازان فراری امکان پذیر نمی باشد.

معافیت تحصیلی پسا دکتری (Post Doc)

بسیاری از مشمولانی که دوره دکتری تخصصی را در دانشگاه سپری کردند، تمایل دارند به منظور تکمیل تحصیلات خود در دوره های پسا دکتری یا همان دوره های تحقیقاتی شرکت کنند. دوره پسا دکتری یک دوره تحقیقاتی می باشد.

معمولا طول این دوره یک سال است که تا دو سال قابل تمدید می باشد. خبر بد این است که در حال حاضر وزارت علوم دوره پسا دکترا (در اصطلاح عامینه به آن فوق دکتری می گویند) را به عنوان یک مقطع تحصیلی نمی شناسد.

مشاوره معافیت تحصیلی

برای استفاده صحیح از معافیت تحصیلی سربازی و عدم ایجاد مشکل در ادامه تحصیل بهتر است با افراد آگاه در این زمینه مشورت نمایید. با توجه به اینکه سنوات مجاز در هر مقطع جهت ادامه تحصیل بسیار مهم می باشد، مشاوره تلفنی می تواند فرایند اخذ معافیت تحصیلی سربازی و ادامه تحصیل شما را راحت تر کند. مرکز مشاوره تلفنی باران به شماره تلفن 70703025 021 آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان خواهد بود.

سوالات متداول معافیت تحصیلی

1) من در سن 18 سالگی مقطع راهنمایی را به پایان رسانده ام. آیا می توانم ادامه تحصیل دهم؟

• در صورتی که ادامه تحصیل شما پیوسته باشد تا سن 20 سالگی می توانید ادامه تحصیل دهید.

2) من مشمول خدمت سربازی شده ام. آیا می توانم به صورت غیر حضوری ادامه تحصیل دهم؟

• بر اساس قانون معافیت تحصیلی فقط به مشمولانی تعلق می گیرد که به صورت حضوری تحصیل کنند پس به مشمولانی که به صورت غیر حضوری قصد ادامه تحصیل دارند معافیت تحصیلی تعلق نمی گیرد.

3) من دانشجو هستم. در چه صورتی پس از انصراف از تحصیل می توانم مجددا ادامه تحصیل دهم؟

• اگر از تاریخ انصراف تحصیل شما بیش از 1 سال نگذشته باشد می توانید ادامه تحصیل دهید. همچنین دانشجویانی می توانند پس از انصراف ادامه تحصیل دهند که قبل از ورود به سنوات ارفاقی از تحصیل انصراف داده باشند.

4) آيا سربازان می توانند برای ادامه تحصیل مرخصی بگیرند؟

• بله، مشروط بر اینکه در مقطع کارشناسی و یا بالاتر و به واسطه شرکت در کنکور قبول شده باشند.

5) آیا برای شرکت در دوره های زبان در خارج از کشور می توانم از معافیت تحصیلی بهره مند شوم؟

• خیر، بر اساس قانون صرفا دوره های تحصیلی دانشگاهی شامل معافیت تحصیلی می شود. به دوره هایی مثل زبان و … معافیت تحصیلی تعلق نمی گیرد.

6) آیا مرخصی تحصیلی به عنوان سنوات تحصیلی محسوب می شود؟

• بر اساس قانون اگر فردی دارای معافیت تحصیلی باشد و مرخصی تحصیلی بگیرد، این مدت نیز به عنوان سنوات تحصیلی وی محسوب می شود. به عنوان مثال اگر دانشجویی دارای سنوات تحصیلی 5 ساله باشد و دو ترم را مرخصی بگیرد، عملا یکسال از سنوات تحصیلی را پشت سر گذاشته است.

7) اگر مشمولی زمان قبولیش در دانشگاه پس از فرصت یک ساله فراغت از تحصیل باشد، آیا می تواند ادامه تحصیل دهد؟

• اگر فرد مشمول در دانشگاه قبول شود باید پیش از اتمام فرصت یکساله خود را به نظام وظیفه معرفی کند و مجددا برای ایشان معافیت تحصیلی جدید صادر شود.

8) آیا همزمان با خدمت سربازی می توان ادامه تحصیل داد؟

• تحصیل همزمان با سربازی فقط برای اخذ دیپلم فنی و حرفه ای یا کاردانی علمی کاربردی ذیل طرح سرباز ماهر مجاز است. تحصیل در مقاطع بالاتر همزمان با سربازی امکان پذیر نیست. در صورت قبولی در دانشگاه لازم است درخواست ایست خدمت نمایید و پس از پایان تحصیل مجددا به خدمت سربازی ادامه دهید.

9) اگر دانشجو از سنوات تحصیلی ارفاقی استفاده کند و فارغ التحصیل شود، تا چه مدت فرصت دارد خود را به نظام وظیفه معرفی کند؟

• فرد مشمول حتی اگر در سنوات تحصیلی مجاز یا موارد خاص دانشگاه فارغ التحصیل شود، مدت یکسال پس از فارغ التحصیلی فرصت دارد تا نسبت به نظام وظیفه اقدام کند. در واقع موارد خاص از فرجه معرفی کم نمی شود.